Ontwikkelingen sociale zekerheid in 2023, wat wijzigt er?
In het afgelopen jaar is opnieuw een stijging van het ziekteverzuim geconstateerd. Deze stijging heeft nadelige gevolgen voor de kosten van uitkeringen en de groei op aanspraak van de no-riskpolis. Een direct gevolg van deze stijging is een verhoging van de achterstanden van de medische beoordelingen door het UWV. Mensen moeten lang wachten op een beoordeling. Daarnaast is er ook een tekort aan verzekeringsartsen, waardoor het niet altijd lukt om tijdig WIA-beoordelingen uit te voeren. Het kabinet wil zich hard maken om deze achterstanden bij het UWV te helpen terugdringen door de acties van het UWV te helpen verbeteren en om tijdelijke oplossingen aan te dragen.
Doorontwikkeling WGA-dienstverlening UWV
Het UWV en het ministerie van SZW werken aan een versterking van hun werkwijze met betrekking tot de WGA. Hiervoor loopt een onderzoeksprogramma over de periode van 2017 tot en met 2025. Het op 1 oktober 2020 aangeboden wetsvoorstel waarmee het medisch advies van de bedrijfsarts leidend wordt bij de toets op de re-integratiesinspanningen door UWV, is op 2 februari 2021 controversieel verklaard. De invoering is afhankelijk van parlementaire behandeling en is op zijn vroegst mogelijk in 2023.
Kwijtschelding van WIA-voorschotten
Aan het einde van de wachttijd ontvangt een medewerker een WIA-beoordeling waaruit een beslissing volgt. Momenteel is er sprake van lange wachttijden bij het beoordelen van de WIA-aanvragen. Om te voorkomen dat medewerkers tijdelijk zonder inkomsten komen te zitten is het mogelijk om een voorschot op de WIA-uitkering aan te vragen.
In de periode van 1 januari 2020 tot en met 31 december 2022 werden voorschotten niet teruggevorderd en reeds terugbetaalde voorschotten worden gerestitueerd. Dit is van toepassing in situaties waar blijkt dat medewerkers bij de claimbeoordeling geen recht hadden op een WIA-uitkering en dit niet verrekend kan worden met een andere uitkering.
Gezien de aanhoudende lange wachttijden voor een beoordeling is de maatregel verlengd tot en met 31 december 2023.
Kosten WIA-voorschotten voor de werkgever
Het tijdig nemen van een WIA-beoordeling is voor velen van belang. Ook de werkgever is gemoeid in deze. Denk hierbij aan het claimen van de no-riskpolis bij ziekte of het aanvragen van een compensatie op de transitievergoeding.
Sinds 1 januari 2022 is middels de wetswijziging in de Verzamelwet SZW 2022 opgenomen dat WIA-voorschotten mogen worden doorbelast aan werkgevers die eigenrisicodrager zijn voor de WGA. Werkgevers die geen eigenrisicodrager zijn voor de WGA krijgen deze voorschotten niet doorbelast.
Het is van belang om als werkgever de kosten aan eventuele WIA-voorschotten en de voortgang van lopende beoordelingen in de gaten te houden. Indien na een beoordeling een 35-min beschikking of een IVA-uitkering wordt toegekend liggen deze financiële lasten niet meer bij de werkgever. De jaarlijkse controle op de gedifferentieerde premie Werkhervattingskas toerekening wordt ook mede hierdoor nog meer van belang.
Effecten ophoging wettelijk minimumloon op sociale premies
Per 1 januari 2023 wordt het wettelijk minimumloon verhoogd met 10,15% ten opzichte van juli 2022. De minimum loonsverhoging werkt door in alle aan het minimumloon gekoppelde regelingen, waaronder de bijstand, de AOW en lopende loongerelateerde uitkeringen zoals de WIA en de WW.
De meeste regelingen waar het minimumloon automatisch op doorwerkt, zijn onderdeel van de sociale zekerheid. Dit betekent dat met de verhoging van het minimumloon niet alleen de basis van het loongebouw wordt verstevigd, maar ook het bestaansminimum waar elke Nederlander bij tegenspoed op kan terugvallen.
De AOW stijgt mee met de verhoging van het minimumloon. Op die manier wordt de basis van AOW-gerechtigden versneld verstevigd. Het kabinet is van mening dat met het stijgen van de AOW-uitkering de noodzaak tot een aanvullende Inkomensondersteuning IOAOW vervalt. Daarom wordt de IOAOW in 2023 verlaagd en zelfs afgeschaft per 2025. Per saldo leidt dit tot een hoger inkomen bij AOW-gerechtigden, waarmee het kabinet gehoor geeft aan de diverse moties uit zowel Eerste- als Tweede Kamer. Hierdoor zijn met name gepensioneerden zonder of met een laag aanvullend pensioen beter in staat om de stijgende kosten voor levensonderhoud te dragen.
Vragen of op zoek naar ondersteuning?
Heb je vragen over deze ontwikkelingen of ben je op zoek naar ondersteuning bij de controle op langdurig verzuim binnen jouw organisatie? Neem dan gerust contact met ons op via info@oaz.nl of bel 088 5600 700.
Whitepaper Sociale Zekerheid
Hoe houd je controle op verzuim? En welke financiële regelingen zijn wanneer van toepassing? Download de gratis whitepaper.