Onverwachte Whk-lasten na fusie of overname?

In het onderwijs neemt het aantal fusies en overnames al jaren toe. Tijdens dit proces blijven arbeidsongeschiktheidslasten echter vaak onderbelicht. Dit kan voor de nieuwe organisatie uiteindelijk resulteren in een onverwacht dikke rekening van de Belastingdienst. Het is daarom belangrijk dat je vooraf een aantal vragen beantwoord. Ook geven wij in dit artikel een paar tips om grip te houden op deze kosten.

Voorkom verrassingen achteraf

Een fusie of overname, het lijkt dé oplossing voor stijgende kosten en dalende leerlingaantallen. Door een andere organisatie over te nemen of hiermee te fuseren loop je echter het risico dat ook de WGA- en ZW-lasten worden overgenomen.

Is er sprake van ‘overgang van onderneming’?

Bij een fusie of overname zal in veel gevallen de Wet overgang van onderneming van toepassing zijn. Het doel van de wet is het beschermen van de positie van medewerkers, en geldt ook als slechts een deel van de organisatie met medewerkers wordt overgenomen (gedeeltelijke overgang).

Er is duidelijk sprake van ‘overgang van onderneming’ als de gehele organisatie wordt overgenomen. Als dit slechts met een deel van de organisatie gebeurt, wordt het iets ingewikkelder. Over het algemeen is er sprake van ‘overgang van onderneming’ als een economische eenheid, die haar identiteit behoudt, wordt overgenomen.

Publiek bestel of eigenrisicodrager?

In het geval van een gedeeltelijke of gehele ‘overgang van onderneming’ zijn de zaken ten aanzien van de gedifferentieerde premie Whk geregeld in de wet. De manier waarop de arbeidsongeschiktheidslasten overgaan op de overnemer is afhankelijk van de status van beide organisaties. In de volgende tabel zijn de gevolgen voor de overnemer per situatie in beeld gebracht.

Overnemer publiek bestel Overnemer eigenrisicodrager
Overdrager publiek bestel

Gehele overname Uitkeringen worden toegerekend aan overnemer. Overnemer betaalt de uitkeringen.
Gedeeltelijke overname Uitkeringen worden naar rato (van de overgenomen loonsom) toegerekend aan de overnemer. Overnemer betaalt de uitkeringen naar evenredigheid van de loonsom.

Overdrager eigenrisicodrager
Gehele overname Overnemer betaalt de uitkeringen, m.u.v. een eventueel verzekerd uitlooprisico. Overnemer betaalt de uitkeringen, m.u.v. een eventueel verzekerd uitlooprisico.
Gedeeltelijke overname Uitloopverzekering van de overdrager betaalt de uitkeringen die voor de overname ontstaan zijn. Uitloopverzekering van de overdrager betaalt de uitkeringen die voor de overname ontstaan zijn.

Hoe gaat dat bij een fusie?

Tijdens een fusie smelten twee organisaties samen tot één nieuwe organisatie en wordt tevens de ZW en WGA een gedeelde last. Meestal wordt een nieuw loonheffingsnummer aangevraagd, waardoor de nieuwe organisatie standaard publiek verzekerd is. Als één of beide organisaties eerder eigenrisicodrager was met een uitlooprisico verzekering, blijven de uitkeringen die voor de fusie zijn ontstaan bij de verzekeraar.

Grip op WGA, betrek de HR-afdeling op tijd

In vrijwel alle sectoren zorgen de oplopende (langdurig) verzuimcijfers voor de nodige uitdagingen. Voor alle organisaties die betrokken zijn bij de overname of fusie is de kans daarom groot dat één of meerdere medewerkers in de WGA zijn beland. Het is niet gek dat een volledig arbeidsongeschikte (oud-) medewerker in de WGA een werkgever zo’n 20.000 euro per jaar kost, en dat voor tien jaar lang.

De HR-afdeling wordt vaak laat betrokken bij fusie- of overnameplannen. Dat is jammer, want juist hier bevindt zich veel kennis over verzuim, arbeidsongeschiktheid en de daarbij horende lasten. Door deze afdeling eerder te betrekken bij de plannen, kunnen medewerkers die ziek uit dienst (zijn ge)gaan bij alle betrokken organisaties, beter in beeld worden gebracht. Je hebt dan de mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de kosten, bijvoorbeeld door een herbeoordeling aan te vragen.

Controleer de Whk-beschikking

Met een formulier geef je bij de Belastingdienst aan welk gedeelte van de loonsom overgaat naar de nieuwe organisatie. Aan de hand daarvan wordt de gedifferentieerde premie Whk opnieuw vastgesteld. De nieuwe premiepercentages gelden vanaf 1 januari van het jaar na het jaar van de overgang.

Hoe druk jouw organisatie ook is met alle veranderingen, het is altijd raadzaam de nieuwe Whk-beschikking(en) te controleren. In zo’n 35% van de Whk-beschikkingen worden fouten geconstateerd. In beschikkingen van organisaties die fuseren of overgaan ligt dit percentage nog hoger.

De wereld van sociale premies en lasten is complex. Blijf je graag op de hoogte van ontwikkelingen op dit gebied?  Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief via het formulier onderaan deze pagina. Heb je nog vragen over dit artikel? Neem dan vrijblijvend contact op met ons via info@oaz.nl of 088 5600 700.